فایل ورد قابل ویرایش

توضیحی مختصر از متن فایل  :

                                     رودخانه ها

مقدمه

نياز انسان به آب باعث شده تا اكثر تمدن هاي بشري در كنار رودخانه ها شكل بگيرند. انسان هاي اوليه  با زندگي در كنار رودخانه ها  بطور فطري و تجربي آموخته بودند كه جهت استفاده بهينه از اين منابع خدادادي، مي بايد رودخانه ها را دوست داشت و حتي در بعضي از فرهنگ هاي كهن آب و رودخانه بعنوان موجودي مقدس و حيات بخش مورد ستايش و احترام  بود.  با توسعه شهرنشيني و اجراي طرح هاي عمراني و دور شدن انسانها از رودخانه اين دوستي گسسته شد و انسان با برداشت  بي رويه شن  و ماسه از بستر رودخانه، خانه و شهرك سازي در حريم و بستر رودخانه، احداث سازه هاي تقاطعي و غيره اقدام به تعرض  به رودخانه و بر هم زدن رژيم متعادل و پايدار آن نمود. رودخانه ها به مثابه موجودات زنده اي هستند كه در مقابل اين تعارض اقدام متقابل نموده و لذا رژيم هيدروليكي آن در يك روند براي رسيدن به تعادل مجدد قرار مي گيرد.  مهندسي رودخانه علمي است كه اين اعمال اندر كنشي را بطور سيستماتيك هماهنگ و هدايت خواهد نمود و به عبارتي ديگر مهندسي رودخانه شامل تمام مراحل  برنامه ريزي،  طراحي، اجرا و بهره برداري از عمليات مختلفي است كه به منظور بهبود وضعيت رودخانه در جهت استفاده بهتر از آن اعمال مي گردد.

رودخانه ها شريان هاي اصلي حيات كليه سازه هاي آبي محسوب مي شوند و حفاظت و بهره برداري بهينه از آنها و همچنين حراست از  بستر و حريم آنها از مهم ترين  مسئوليت هاي وزارت نيرو مي باشد. 

استفاده بهينه از رودخانه ها به لحاظ اهميتي كه اين منابع طبيعي در برآورد نيازهاي بشري، از ديرباز تاكنون داشته اند از انگيزه هاي مهم به وجود آمدن شاخه ديگري از مهندسي آب به نام مهندسي رودخانه بوده است.  به علت نزديكي سازه هاي تغذيه كننده از آب رودخانه و زمين هاي كشاورزي اطراف رودخانه نياز به يك  برنامه ريزي  علمي جهت حفظ و حراست از اين سازه ها اجتناب ناپذير مي باشد.  علمي كه در مورد كليه مراحل  مطالعه و برنامه ريزي، طراحي، اجرا و بهره برداري  جهت بهبود و يا تغيير وضعيت موجود يك رودخانه به منظور برآورد نيازهاي عمراني بحث مي كند مهندسي رودخانه ناميده مي شود. 

 علمي كه در مورد كليه مراحل  مطالعه و برنامه ريزي، طراحي، اجرا و بهره برداري  جهت بهبود و يا تغيير وضعيت موجود يك رودخانه به منظور برآورد نيازهاي عمراني بحث مي كند مهندسي رودخانه ناميده ميشود

رودخانه ها به مثابه موجودات زنده اي هستند كه در مقابل تعارض بشر اقدام متقابل نموده و لذا رژيم هيدروليكي آن در يك روند براي رسيدن به تعادل مجدد قرار مي گيرد

كليه رودخانه ها در معرض تغيير و تحول قرار دارند و كارهاي مهندسي رودخانه براي تغيير بده، مطالعه بده رسوبي،  مسير رودخانه، عمق آبراهه، پهنه سيل گير و كيفيت آب مورد نياز مي باشد. روش هاي معمول در راه رسيدن به اين اهداف استفاده از سازه هاي مختلف به تنهايي يا تركيبي از آنها مثل سد،  سيل بند خاكي يا بتني، پوشش بدنه، آبشكن  يا به كار گرفتن راه حل هاي قديمي مثل لايروبي مي باشد. از جمله مباحث مهم در مهندسي رودخانه شناخت شكل رودخانه (مرفولوژي )، تثبيت، سواحل و بستر رودخانه، كاناليزه كردن و كنترل سيلاب مي باشد.