« ویژه ارتقاء رتبه شغلی .......»

مختصری از تجربیات مدون :

تجربیات مدون بررسی راهکارهای افزایش سرعت روان خوانی در فراگیران پایه اول ابتدایی

چکیده

آموزش روان خوانی در دوره ی ابتدایی می تواند کمک شایانی به پیشرفت درک معنایی سایر دروس کرده، و کودکان امروز را برای ورود به دنیای رو به پیشرفت فردا آماده تر کند.در این پژوهش که بررسی راهکار هایی جهت افزایش سرعت روان خوانی در فراگیران پایه ی اول بود در یک کلاس28نفره و یک دبستان پسرانه در ناحیه 4 کرج به اجرا در آمد در شواهد جمع آوری شده مشخص شد که فراگیرانی که در خواندن با مشکل مواجه اند، به صورت زنجیره وار در سایر مهارت های زبان آموزی از جمله ( شنیدن ) به شدت دچار ضعف می باشند. برای بهبود این وضعیت با صلاح دید صاحب نظران و شواهد موجود راهکار ( تأکید بر جمله خوانی و آموزش آن و پرهیز از کلمه خوانی ) به اجرا  در آمد که پس از اجرای راهکار انتخابی شدت ضعف فراگیران تا حدی کاهش یافت که به بهبود خواندن آن ها انجامید.

در شواهد کتابخانه ای نیز راهکار های بسیار مؤثری ذکر شده است که اجرای هر کدام از آن ها محاسن زیادی را در بر داشته و خواندن آن کمک مؤثری به معلمان مقطع ابتدایی خواهد کرد.

 اگر چه این تغییرات چندان چشم گیر نبود اما ما را به هدف مورد انتظار نزدیک کرد. طبق ارزشیابی و مصاحباتی که با همکاران و دانش آموزان انجام شد، این راهکار اثر بخشی کافی را با توجه به زمان اندک داشته است. امیدواریم که نتایج این پژوهش اندکی از مشکلات جامعه ی تعلیم و تربیت را بهبود بخشد.

مقدمه

زبان فارسی نه تنها میراث ارجمند گذشته و حافظ وحدت و رمز هویت ملی ماست؛ بلکه تکیه گاه رشد و اعتلای فرهنگ و ازرشها نیز هست و برنامه ی درسی زبان آموزی، بزرگترین و مهمترین نقش را در این زمینه بر عهده دارد.

زبان های انسانی با توجه به اینکه تنها از چند عنصر آوایی محدود ( مثلاً در زبان فارسی از 32 صامت و 6 مصوت ) و تعداد محدودی واژه تشکیل می شوند، قادر هستند تعداد نامحدودی جمله بسازند. جمله هایی که برای نخستین بار گفته و شنیده می شوند و طبعاً حامل پیام های تازه ای هستند.

در آموزش روان خوانی می توان با روش های علمی و با پرورش قوه ی خلاقیت دانش آموزان با آموزش های لازم و انجام تمرینات کافی، آنان را در سطح تولید جمله های شفاهی و مکتوب به حد خود کفایی رساند؛ در این صورت است که یکی از مهمترین اهداف آموزش دبستانی تحقق عملی می یابد.

در این پژوهش بر آن شدیم که سرعت روان خوانی فراگیران را با راهکار های مناسب افزایش دهیم تا از طریق خواندن صحیح و با سرعت مناسب به درک معنایی جملات نایل آمده و پیام نهفته در کلام را درک کنند.

     امید که با یاری خداوند سبحان گامی در جهت ارتقای فرزندان پُر توان ایران زمین برداریم؛ و این همت با همراهی شما عزیزان یاری دهنده به فرجام و سرانجام بارور تر و روشن تر برسد.

(همتم بدرقه ی راه کن ای طایر قدس که دراز است ره مقصد و من نو سفرم)

خواندن انواع مختلفی دارد که شیوه های آن بسته به نوع نوشته و هدف خواننده فرق می کند . ابتدا لازم است که شاگرد عادت کند دقیق و درست بخواند و هر چه می خواند بفهمد واز هیچ لغت و عبارتی نفهمیده نگذرد . پس از بدست آوردن این مهارت،  وقت آن است که آموزگار انواع خواندن را با توجّه به هدف آنها به دانش آموزان خود بیاموزد . دانش آموزان رفته رفته می آموزاند که یک داستان ساده را بی صدا و سریع و یک متن علمی مشکل را کندتر و با دقّت بیشتر بخوانند.

نمونه هایی از انواع خواندن از جنبه های مختلف در ذیل ذکرمی گردد:

·       خواندن یک مقاله یا کتاب علمی

·       خواندن روزنامه ،خواندن داستان

·       خواندن برای یادداشت برداری و تهیّه گزارش

·       خواندن و ورق زدن برای یافتن مطلبی

·       خواندن اجمالی برای گرفتن یک تصویر کلّی

·       خواندن برای انتقاد و ارزیابی و ...

که هریک از انواع خواندن شیوه ی خاصّی دارد که برای صرفه جویی در وقت و نیروی انسانی باید آنها را آگاهانه یاد گرفت . اگر کسی در همه ی موارد وبرای همه ی منظور ها از شیوه ی واحدی در خواندن استفاده کند ، وقت و نیروی خود را بیهوده تلف کرده است . عدّه ای دیگر خواندن را به سه نوع تکمیلی ، تفریحی و عملی تقسیم می کنند ، که خواندن تکمیلی زیر نظر معلّم و به منظور توسعه و تکمیل خواندن انجام می شود .و خواندن تفریحی به منظور سر گرمی و لذّت بردن انجام می گیرد و خواننده باید روش صحیح آن را بداند و خواندن عملی بیشتر در تحقیق و افزودن معلومات به کار می رود و خواننده باید طرز استفاده از فرهنگ ها و طرز یادداشت برداشتن وتلخیص و استخراج مطلب از کتاب را بداند . روش هایی برای آغاز خواندن و نوشتن:آموزش خواندن در پایه اوّل را می توان به دو دوره ی آمادگی و آغاز خواندن تقسیم کرد .برای آمادگی خواندن ،می توان دانش آموزان را به ردیابی دیداری تصاویر، مفهوم یابی در در تصاویر وقصّه خوانی از روی تصاویر تشویق کرد  .در شروع خواندن تأکید برنامه بر روش کلّی و ترکیبی بوده و است .

فنون و روش های زیر می تواند برای شروع خواندن مؤثّرباشد:

فهرست مطالب

چکیده
مقدمه
«توصیف مشکل»
۱-۱ توصیف خودم۶
۲-۱ توصیف محیط ۶
۳-۱ توصیف مشکل ۸

«شواهد (۱)»
۱-۲ شواهد محیطی ۱۰
۲-۲ شواهد کتابخانه ای۱۴

«تجزیه و تحلیل شواهد (۱)»
۱-۳ چکیده۲۴
۲-۳ تعیین علل مشکل۲۴
۳-۳ تعیین راهکار های پیشنهادی۲۵
۴-۳ حذف بعضی راهکار ها و علل حذف۲۶
۵-۳ خلاصه ی جدول نظر سنجی۲۷

«اجرای راه حل»
۱-۴ علت اصلی انتخاب راهکار پیشنهادی۲۸
۲-۴ اجرای راهکار ( شرح مفصل)۲۹
۳-۴ گزارش لحظه به لحظه۲۹
۴-۴ مشکلات ضمن اجرا۳۱

«شواهد (۲)»
۵- گرد آوری شواهد(۲)۳۳

«ارزشیابی»
۶- ارزشیابی و تجزیه و تحلیل اطلاعات۳۵

«گزارش دهی»
۷- تجدید نظر و گزارش نهایی یا اطلاع رسانی۳۸
«فهرست منابع»
۸- منابع۴۰

فهرست منابع

۱-               طوسی، بهرام ، راهنمای مطالعه و خواندن،  ۱۳۶۹

۲-               یول جورج، ترجمه ی نسرین حیدری، ۱۳۷۴

۳-                دکتر ذوالفقاری، حسن ، سنگری، محمد رضا ، راهنمای تدریس بخوانیم و بنویسیم پایه ی اول،  ۱۳۸۵

۴-               شریفی درآمدی، پرویز، روانشناسی خواندن، ۱۳۷۶

۵-               صباغیان، زهرا، مشکلات خواندن، ۱۳۷۵