فایل ورد قابل ویرایش

توضیحی مختصر از متن فایل  :

گزارش تخصصی مدیر متوسطه:بررسی راه های بهبود مدیریت آموزشگاهی و توانمندسازی مدیران مدارس

چکیده:

   هدف از این مقاله شناسائی راه های بهبود مدیریت آموزشگاهی و توانمندسازی مدیران در سطح مدارس انجام می گیرد یا به عبارت دیگر می‌خواهیم بدانیم که مدیریت باید واجد چه شرایطی باشد تا در فرآیند آموزشی از بالاترین کارآئی و اثربخشی لازم برخوردار باشد. در این مقاله راهکارهای بهبود و توانمندی مدیریت آموزشی بررسی و پیشنهاد می‌شود.

مقدمه:

   در جهان امروز گسترش علم و فناوری تمام فعالیت های اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده است. از مشخصات بارز این عصر، که آن را عصر فراصنعتی نامیده‌اند، جایگزین شدن دانایی، پژوهش و سرمایه انسانی با عوامل دیگر تولید است. در نتیجه همه سازمانها در پی آن می‌باشند که با استفاده از انسانی‌ترین، کارآمدترین و انعطاف‌پذیرترین شیوه‌ها برای بقای خود تلاش کنند. در این میان نیروی انسانی ماهر و کارآزموده با ارزش‌ترین ثروت هر کشور و مهم‌ترین شاخص‌های برتری یک سازمان نسبت به سازمان‌های دیگر است.

   نظام آموزش و پرورش از این امر مستثنی نیست همانطوریکه می‌دانیم بهبود آموزش و پرورش بدون مدیریت صحیح، درست و توانمند امکان‌پذیر نیست. بهبود شرایط کار، افزایش رضایت و ایمنی خاطر کارکنان و هماهنگ ساختن تلاش‌ها در شکل‌دهی به امکانات و منابع موجود جهت تحقق اهداف و در نتیجه تقویت روحیه کارکنان و آمادگی برای شکوفایی، خلاقیت و نوآوری استعدادهای بالقوه دانش‌آموزان از جمله وظایف مدیران مدارس است (محمدرضا برنجی)

در این مقاله شاخص‌ها، و مولفه‌ها و راههای موثر در فرآیند بهبود مدیریت آموزشگاهی و توانمندی آنها شناخت  را و بکار بست.

مسأله:

با توجه به مطالعات نظری و توجه به وظایف مدیران مدارس بعضاً مشکلات و موانع در فرآیند آموزشی قابل مشاهده است که از جمله کمرنگ بودن روابط دوستانه بین مدیران و کارکنان، عدم تخصص بعضی از مدیران مدارس، کاهش انگیزه در میان مدیران، عدم توجه به مبانی روانشناسی و جامعه‌شناسی و علوم ارتباطات الگوهای فعال تدریس و پژوهش از جمله مسئله‌های مقاله است.

اهداف:

آیا مدیران آموزشی و مدارس در حوزه آموزش و پرورش آیا از آگاهی و بینش لازم برخوردارند. و همچنین از تجریه و سابقه آموزشی بهره‌مند هستند و می‌توانند زمینه‌ساز خلاقیت و نوآوری در میان دانش‌آموزان و معلمان باشند و دارای چهارچوب نظری و تئوریکی لازم در حوزه مدیریت می‌باشند؟

مبانی نظری،  تئوری های مدیریت

الف) تئوری های کلاسیک

1) مدیریت علمی:

بانی مدیریت علمی تیلور است بر فلسفه بازده کار بیشتر از قدرت بدنی استوار بوده و در آن سرعت زیادتر در کار و بازده بیشتر موردنظر است. فلسفه این تئوری فلسفه ایست مادی و دنیوی، معنوی بودن کار انسان را تا حدود زیادی نادیده گرفته است. ایدئولوژی پیروان تئوری مدیریت علمی بر اساس انگیزه‌های خودآگاه می‌باشد و جنبه‌های بازدهی کار فرد را تنها به داشتن قدرت بدنی و همچنین سرعت زیادتر و زمان کوتاهتر با در نظر گرفتن نیازهای مادی که انسان ترس و هراس از گرسنگی دارد بوجود آمده است. فلسفه مدیریت تئوری مدیریت علمی برای برطرف ساختن نیازهای مادی، انسان را بر آن می‌دارد که تلاش بیشتر برای سود و منفعت زیاد بنماید. در این تئوری جنبه‌های معنوی پاداش بجنبه‌های مادی گرایش پیدا نموده و بازده فکری و عقلی و بدنی انسان را با همان اندازه از شیئی و یا ماشینی که انتظار دارند می‌سنجند و آنوقت پاداش و مزدی دهند.

2) نظریه اداری:

دومین جزء از تئوری‌های کلاسیک سازمان و مدیریت بشمار می‌رود از میان مدیران صنعتی و صاحب منصبان دولتی و اداری که سعی کرده‌اند تجربه‌های خود را کمابیش با بینش و آگاهی توصیف کنند، هنری فایول فرانسوی شهرت یافته و تحلیل او از فعالیت سازمانها و فراگرد مدیریت تأثیر پایدار در قلمرو فکری مدیریت بر جا گذاشته است.

3) نظریه بوروکراسی:‌

اوایل قرن بیستم دنیای صنعتی شاهد پیدائی و توسعه سازمانها و موسسات بزرگ و پیچیده بود. به موازات توسعه سازمانهای صنعتی موسسات دولتی و بازرگانی نیز روز به روز بزرگتر و پیچیده‌تر می‌شوند. نظام اداری برخاسته از این تحول و توسعه، نظامی است که به بوروکراسی (دیوان سالاری) معروف است و ماکس وبر، جامعه‌شناس آلمانی، اولین نظریه‌پردازی است که عمیقاً به مطالعه آن همت گماشت. بوروکراسی، نظام اداری با سازمان بزرگ و گسترده است که با عده کثیری ارباب و رجوع سروکار دارد.

تاثیر مدیریت علمی بر مدیریت آموزشی:

   نهضت مدیریت علمی و اصولی که تبلیغ می‌کرد، در اوایل قرن، علاوه بر موسسات صنعتی و کارخانه‌ها، در نظامهای آموزشی کشور ایالات متحده موثر واقع شده‌اند. دوره‌ای از تاریخ مدیریت آموزش و پرورش آن کشور به نام عصر پرستش کارآئی معروف است، که طی آن، هواداران مدیریت علمی در نظامهای آموزشی، به کاربرد اصول آن همت گماشتند. بطور کلی، نهضت مدیریت علمی اگر قرار بود که اصول و قواعدی برای مدیریت آموزشی توصیه نماید طبعاً در درجه اول بر فعالیتهای سطح عملیاتی نظام آموزشی، یعنی کلاس درس و مدرسه تمرکز می‌کرد. آنگاه در این سطح، توصیه می‌کرد که از روشهای علمی به منظور تعیین استانداردهای مطلوب تولید (بازده آموزش و پرورش). شیوه‌های ویژه تولید، شایستگی و صلاحیت تولیدکنندگان (معلمان) و تربیت و نگهداری آنها استفاده به عمل آید و دستورالعمل‌های دقیق راجع به کار یا وظایفی که باید انجام شود، استانداردهایی که باید تحقق یابند، روشهائی که باید به کار برده شوند و ابزارها و ادواتی که باید مورد استفاده قرار گیرند فراهم گردد. بنابراین وظیفه مربی یا معلم منحصر می‌شد به اینکه با استفاده از روشها، فنون و مواد استاندارد فقط نتایج استاندارد تولید نماید.

تاثیر مدیریت اداری بر مدیریت آموزشی:

کاربرد مدیریت اداری جهان شمول بوده و در نتیجه، سازمانهای آموزشی نیز در همه کشورها، از اصول و قواعد آن عمیقاً اثر پذیرفته‌اند. جوانب رسمی سازمان نظام آموزشی نظیر اهداف، خط‌مشی، سلسله مراتب، اختیار، تمرکز، عدم تمرکز و... عمدتاً به مفاهیم یا اصول نظریه فوق اشاره دارند. در زمینه مدیریت نیز توصیه و تجویز اصول به منظور اداره نظام یا مدرسه یا کلاس داری، تاثیر رهنمودهای تجویزی فایول و پیروانش را بخاطر می‌آورد.

تاثیر بوروکراسی در آموزش و پرورش:

ب) تئوری نئوکلاسیک (نهضت روابط انسانی):

   تئوری نئوکلاسیک را اغلب نهضت روابط انسانی نیز می‌نامند همچنان که از نام آن پیداست، این تئوری بر پایه تئوری کلاسیک بنا شده است. به زبان ساده این نظریه همان نظریه کلاسیک اصلاح شد، کاملتر شد و یا به عبارتی توسعه یافته است. فرض اساسی تئوری کلاسیک جدید این است که روی جنبه‌های اجتماعی و روان‌شناسی کارگر، به عنوان یک فرد یا گروه کاری او باید تأکید شود.